با افزایش جمعیت شهرها و گران شدن ملک و املاک، طراحی و معماری خانهها به سمت اندازه و ابعاد کوچک و کوچکتر پیش رفتند. درحالحاضر بافت عمده شهر را خانههایی با متراژ ۶۰ تا ۹۰ متر تشکیل دادهاند. این خانههای کوچک در کنار مزایایی مانند، قیمت مقرونبهصرفه و هزینههای جانبی کمتر، معایبی هم دارند. از جمله این معایب کمبود فضا برای ساکنان خانه است.
خانههای کوچک حتی برای خانوادههای دو یا سه نفره هم فضای کمی دارند و ممکن است افراد خانواده برای چیدمان منزل با کمبود فضا مواجه شوند. خبر خوب اینکه سازندگان خانههای امروزی سعی کردهاند با تامین انباری تا حدی کمبود فضا را برای ساکنان جبران کنند. بسیاری از خانهها هم به صورتی طراحی شدهاند که به حیاط خلوت مجهز هستند.
این خانهها امتیاز اضافهای برای ساکنان طبقه همکف فراهم میکنند. حیاط خلوت علاوه بر انباری برای طبقه همکف فضای بیشتری ایجاد کرده و باعث آزادی بیشتر ساکنان میشود. اما در حوزه مهندسی به چه فضایی حیاط خلوت گفته میشود؟ آیا متراژ خاصی برای ساخت حیاط وجود دارد؟ سایر اهالی ساختمان حقی روی حیاط خلوت دارند؟ یا ساکنان طبقه اول میتوانند به هر شکل میخواهند از این فضا استفاده کنند؟ در این مطلب درباره حیاط خلوت، قوانین استفاده از آن، کاربردها و هر آنچه به این فضا مربوط میشود صحبت خواهیم کرد. بنابراین در صورتی که شما هم به دنبال خرید، رهن یا اجاره خانهای در طبقه همکف با حیاط خلوت هستید، بد نیست این مطلب را مطالعه کنید تا نسبت به اقدامات خود آگاهی بیشتری داشته باشید.
هومینگ، سایت اینترنتی املاک
تعریف دقیق حیاط خلوت و ضرورت وجود آن
در تعریف ساختمانسازی، معماری و مهندسی عمران حیاط خلوت تعریف شفاف و دقیقی دارد. طبق این تعریف حیاط خلوت به فضای بدون سقف یا فضای دارای سقف شفاف بیرون از ساختمان اصلی گفته میشود. در صورتی که این فضای بدون سقف یا دارای سقف شیشهای داخل ساختمان وجود داشته باشد، به آن پاسیو گفته میشود. پاسیو برای تهویه و نورگیری ساخته شده است؛ اما حیاط خلوت علاوه بر تهویه و نورگیری، کاربریهای بیشتری برای ساکنان داشته و دست افراد را برای استفادههای متنوع بازتر گذاشته است.
بنابر تعریف علمی و دقیق، حیاط خلوت نباید سقف داشته باشد؛ یا به سقف شیشهای مجهز باشد. بنابراین حیاط خلوت به عنوان حریم شخصی ساکنان طبقه همکف محسوب نخواهد شد.
اما چرا بسیاری افراد دنبال خانهای با حیاط خلوت هستند؟ حیاط خلوت فضای اضافی مطلوبی در اختیار ساکنان طبقه اول قرار میدهد که میتوانند بعضی وسایل را که دیر به دیر به آن نیاز دارند در حیاط خلوت قرار دهند. علاوهبراین فضای داخلی حیاط خلوت،ضمن تامین نور و تهویه مناسب ساختمان، برای افرادی که حیوان خانگی نظیر گربه یا سگ دارند، محل مناسبی برای نگهداری از حیوانات خانگی است. در نتیجه ایجاد فضای بیشتر، تامین نور و تهویه مناسب از مهمترین دلایلی است که حیاط خلوت را برای بسیاری از افراد به فضایی محبوب تبدیل کرده است. البته در صورتی که متراژ حیاط خلوت بیشتر باشد، برخی افراد ترجیح میدهند آن را به محلی امن برای نگهداری گیاهان و گلدانها تبدیل کنند.

حیاط خلوت و ضرورت وجود آن
قوانین ساخت حیاط خلوت چیست؟
درصورتیکه سازندگان حیاط خلوت را طبق قوانین طراحی کرده و بسازند؛ باید به طور قطع دارای ویژگیهای زیر باشد:
– کف حیاط باید دارای شیب بندی مناسب بوده و آبهای سطحی را دفع کند.
– در صورتی که حیاط خلوت را به منظور تامین نور آشپزخانه طراحی کرده باشند، باید حداقل ۶ متر مربع مساحت داشته و ۲ متر عرض داشته باشد.
– اگر دو واحد مستقل به حیاط خلوت دسترسی دارند و پنجرههای آن از حیاط خلوت نور طبیعی میگیرند، فاصله دیوار و پنجرههای مقابل آنها نباید کمتر از ۶ متر باشد.
– برای خانههایی با متراژ کمتر از ۲۰۰ متر، مساحت حیاط خلوت برابر با ۳% مساحت کل زیربنا خواهد بود.
– اگر حیاط خلوت با سقف شیشهای بسته شده باشد، باید از سقف بازشو استفاده شود تا حیاط خلوت برای تهویه هوا مشکلی نداشته باشد.
بنابراین ساخت حیاط خلوت از قوانین خاصی پیروی میکند و سازندگان نمیتوانند هر فضایی را به هر اندازه و متراژی برای این منظور استفاده کنند.
حیاط خلوت، فضای شخصی یا مشاع؟
حیاط خلوت یکی از فضای جالب و بحث برانگیز ساختمان است. چرا که برخی معتقد هستند این فضا یک حریم شخصی برای ساکنان طبقه همکف محسوب میشود؛ اما بسیاری هم میگویند با توجه به اینکه نورگیر همه واحدها از این فضا تامین میشود، حیاط خلوت جزء مشاعات ساختمان خواهد بود. در این جا باید ببینیم قانون چه میگوید؟
طبق قانون گرچه همه واحدهای مسکونی از فضای حیاط خلوت نور میگیرند و پنجرههایی به سمت حیاط خلوت دارند؛ اما از آن جا که ورود به این فضا فقط ازسمت واحدهای همکف امکانپذیر است حیاط خلوت یک فضای نیمه شخصی برای ساکنان این طبقه خواهد بود.

قوانین حیاط خلوت
استفاده از حیاط خلوت چه قوانینی دارد؟
حال که فهمیدیم حیاط خلوت یک فضای عمومی یا شخصی نیست، باید دید استفاده از آن برای ساکنان طبقه همکف چه حد و مرزی دارد؟ چه مسئولیتهایی بر عهده ساکنان این طبقه نسبت به حیاط خلوت است؟
ساکنان طبقه همکف میتوانند برخی وسایل اضافی خود را در حیاط خلوت قرار دهند؛ اما نباید فضای حیاط خلوت شکل انباری به خود بگیرد و ظاهر آن بد جلوه کند. همچنین طبق قانون در صورتی که ساکانان طبقه اول بخواهند حیاط خلوت را مسقف کنند، باید از همه اهالی ساختمان درباره این موضوع نظرخواهی کرده و رضایت همه افراد را جلب کنند. بنابراین اگر افراد بدون اجازه سایر اهالی ساختمان حیاط خلوت را مسقف کنند، همسایهها میتوانند از مالک واحد همکف شکایت کرده و مجوز تخریب سقف حیاط خلوت را بگیرند. همچنین ساکنان طبقه همکف ندارند از حیاط خلوت به جای انباری، پارکینگ دوچرخه یا موتور و… استفاده کنند.
در مجموع گرچه حیاط خلوت فضای بیشتری در اختیار ساکنان این طبقه قرار میدهد؛ اما این به معنای استفاده آزادانه از حیاط خلوت نیست و کاربری اصلی این فضا یعنی تامین نور و تهویه مطبوع باید حفظ شود.
تفاوت قیمت خانههای دارای حیاط خلوت
بدیهی است که خانههای طبقه همکف به دلیل داشتن متراژ اضافهتر روی حیاط خلوت قیمت بالاتری دارد. در صورت وجود آسانسور قیمت سایر طبقات تفاوتی با هم نخواهند داشت. سوالی که ممکن است برای شما هم پیش بیاید، میزان تفاوت قیمت طبقه همکف با سایر طبقات خواهد بود. این موضوع کاملا برحسب توافق طرفین تعیین خواهد شد و قانون شفافی برای محاسبه قیمت حیاط خلوت روی خانه وجود ندارد. قانون در این باره همه چیز را به خریدار و فروشنده خانه واگذار کرده و به صراحت گفته قیمت اضافه برای حیاط خلوت براساس توافقهای بین دو نفر مشخص خواهد شد.
بنابراین در صورتی که قصد خرید خانهای با حیاط خلوت را دارید، بهتر است درباره قیمت حیاط خلوت با مالک به مذاکره بنشینید تا به قیمتی منصفانه برای حیاط برسید.

خرید خانه حیاط خلوت دار
ایدههایی برای استفاده از حیاط خلوت
حال که حیاط خلوت را شناختیم و قوانین حاکم بر ساخت حیاط خلوت را بررسی کردیم، فهمیدیم محدودیت غیرمنصفانهای برای استفاده از حیاط خلوت وجود ندارد. بنابراین پیشنهادهایی برای استفاده بهینه و البته قانونی از حیاط خلوت را به شما ارائه میدهیم:
– برای استفاده بهینه از حیاط خلوت میتوانید میزها و صندلیهای رنگی و کوچکی تهیه کنید و با چیدمان جذاب آنها در حیاط خلوت کنار گلدانها و درختچههای زیبا، فضایی دلنشین برای دورهمیهای کوچک فراهم کنید.
– یکی از ایدههایی که میتواند ظاهر حیاط خلوت را بیش از پیش چشم نواز و زیبا کند، استفاده از چراغهای خاص و ایجاد یک نورپردازی هوشمندانه در حیاط خلوت است. با استفاده از نورهای رنگی و چراغهای زیبا، حیاط خلوت را به فضایی آرامشبخش و دوست داشتنی تبدیل کنید.
– اگر کمی سخاوت به خرج دهید، میتوانید حیاط خلوت را به یک فضای منحصر به فرد و فوقالعاده تبدیل کنید. برای این کار میتوانید از انواع آبنماها استفاده کنید. صدای شرشر آب کنار ظاهر زیبای آبنما زیبایی کم نظیری برای حیاط خلوت فراهم خواهد کرد.
– کنار همه ایدههایی که با انجام آنها میتوانید فضای حیاط خلوت را زیبا کنید، به این نکته هم توجه داشته باشید که شلوغی بیش از حد و بینظمی در حیاط خلوت باعث میشود در یک چشم به هم زدن حیاط خلوت به فضای زشت و شلوغ تبدیل شود. بنابراین تا حد امکان از شلوغی ساماندهی نشده و بینظمی در حیاط خلوت پرهیز کنید.
– اگر اتاقهای خانه کوچک است، میتوانید برای کودکتان فضای بازی ویژهای در حیاط خلوت آماده کنید. کافی است برای کف حیاط از یک پوشش نرم استفاده کنید و اسباب بازیهای بزرگ نظیر وسایل شن بازی، تاب و… را در حیاط خلوت قرار دهید. این فضا به دلیل محصور بودن امنیت فرزندتان را حفظ خواهد کرد.
– میزان نگهداری از حیاط خلوت را به حداقل برسانید. مزیت حیاط خلوت کوچکی و تمیزی سریع و آسان آن است. بنابراین مزیت آن را خراب نکنید و با دکورهای دردسرساز باعث کثیفی و شلختگی محیط نشوید. برای حفظ زیبایی و تمیزی حیاط خلوت، میتوانید از گیاهان گلدانی استفاده کرده و فکر گیاهان کاشته شده در باغچه را از سر بیرون کنید.
اگر بودجه کافی دارید، خود را از داشتن خانهای با حیاط خلوت محروم نکنید. عصرانه در حیاط خلوت و تماشای ستارگان در ساعات پایانی شب لذتبخشترین قسمت داشتن حیاط خلوت است. البته فراموش نکنید خانهای که حیاط خلوت آن خیلی کوچک باشد، دست شما را برای انجام هر کاری در فضای حیاط خواهد بست. بنابراین همه گزینههای موجود را بررسی کنید و سعی کنید حیاط خلوتی مربعی شکل پیدا کنید که دکور و استفاده از آن آسان باشد. از تجربیات خود برای ما بنویسید.
به این مقاله امتیاز دهید.
پیام بگذارید